30 Eylül 2025

Üniversitemizden Topluma Bilimsel Katkı: 5. Bilim Kafe Etkinliği Gerçekleştirildi

Üniversitemizin akademik bilgi ve tecrübesini toplumla buluşturan Bilim Kafe etkinliklerinin beşincisi kapsamında Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fatma Nişancı Kılınç tarafından “Yeterli ve Dengeli Beslenme, Gıda Güvenliği” konulu konferans verildi.

Bilim İletişiminden Sorumlu Rektör Danışmanımız ve Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Nuray Öztürk’ün koordinasyonunda, Kadın Dayanışma ve Destekleme Derneği’nde gerçekleştirilen etkinliğe Kadın Dayanışma ve Destekleme Dernek Başkanı Üniversitemiz Dr. Öğr. Üyesi Müzeyyen Özhavzalı’nın yanı sıra, Kadın Dayanışma ve Destekleme Derneği ile Özel Çocuklar ve Anneler Derneği üyeleri katıldı.

Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı ile başlayan programın açılış konuşmasını gerçekleştiren Bilim İletişiminden Sorumlu Rektör Danışmanı ve Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Nuray Öztürk, "Değerli konuklarımız, 5. Bilim Kafe etkinliğimize hepiniz hoş geldiniz. Bugün burada Kırıkkale Üniversitesi Bilim İletişimi Ofisi olarak, araştırmaların ve akademik yayınların karmaşık dilini bir kenara bırakıp, bilimi hepimizin rahatlıkla konuşabileceği, sıcak ve samimi bir ortama taşıyoruz. Temelde Bilim İletişimi, sadece araştırma sonuçlarını yayımlamak değildir. O, bir köprü kurma sanatıdır. Bilim insanlarının keşiflerini politikacılara, medya mensuplarına, iş dünyasına ve en önemlisi size, yani halka anlaşılır, doğru ve ilgi çekici bir şekilde aktarma sürecidir. Kırıkkale Üniversitesi Bilim İletişimi Ofisi olarak bu amaca hizmet etmek üzere dört Bilim Kafe etkinliği gerçekleştirdik. Bu etkinlikler aracılığıyla deprem, tarım, sosyal medya, etkili ebeveyn alışkanlıkları gibi farklı konuları Kırıkkale halkıyla buluşturduk. Bugün, resmiyetten uzak, samimi bir ortamda, çaylarımızı ve kahvelerimizi yudumlarken, alanında uzman bir hocamızla hepimizin hayatının merkezinde yer alan, ancak karmaşık detaylara sahip iki hayati konuyu, Yeterli ve Dengeli Beslenme ile Gıda Güvenliğini konuşmak için bir araya geldik. Hızla değişen bir dünyada yaşıyoruz. Bir yandan veganlık, ketojenik diyet, aralıklı oruç gibi popüler eğilimler/tercihler gündeme gelirken; diğer yandan tarım ilaçları, genetiği değiştirilmiş organizmalar ve tedarik zincirindeki güvenlik riskleri hepimizi düşündürüyor. Sizler evlerinizi, sofralarınızı ve ailenizin sağlığını yöneten en önemli kişilersiniz. Tıpkı bir şirketin yöneticisi gibi, aileniz için en doğru kararları almak için çabalıyorsunuz. Bu süreçte ‘Yeterli ve dengeli beslenme nasıl olmalı?’, 'Hangi sebze taze?', 'Bu gıda güvenli mi?', 'Çocuğumun bağışıklığını nasıl güçlendiririm?' gibi hayati derecede önemli soruların cevabı aslında bilimde gizli. Bugün Üniversitemizin çok değerli öğretim elemanlarından, Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Fatma Nişancı Kılınç ile birlikte bu konuları ele alacağız. Bilim İletişimi Ofisi olarak, bu tür etkileşimli platformların, toplumumuzun bilimle bağını güçlendirdiğine inanıyoruz. Katılımınız ve merakınız için şimdiden çok teşekkür ederim.” diye konuştu.

Açılış konuşmasının ardından, “Yeterli ve Dengeli Beslenme ve Gıda Güvenliği” konulu konuşmasını gerçekleştiren Sağlık Bilimleri Fakültemiz Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fatma Nişancı Kılınç, “Beslenme; insanın büyüme, gelişme, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşayabilmesi için gerekli besin ögelerini vücuduna alıp kullanmasıdır. Sağlığın korunması ve hastalıkların önlenmesinde, yeterli ve dengeli beslenme temel koşuldur. Unutmayalım ki beslenme, sağlığın temelini oluşturur, yaşam süresini ve kalitesini etkiler. Besin, bitki ve hayvan dokularının yenilebilen kısımlarıdır. Besinlerin bileşiminde yaklaşık 80’e yakın besin ögesi bulunur. Bu ögeler, etkinliklerine göre altı grupta toplanır: karbonhidrat, yağ, protein, vitamin, mineral, su. Proteinler; büyüme ve gelişme, yıpranan dokuların onarımı, kasların korunması, hormon ve enzimlerin yapımı, bağışıklık sisteminin güçlenmesi gibi hayati görevler üstlenir. Hayvansal proteinler; yumurta, et, süt, yoğurt, peynir, diğer süt ürünleri iken bitkisel proteinler; kuru baklagiller, tahıllar, fındık, fıstık, ceviz gibi yağlı tohumlardır. Yumurta, protein kalitesi en yüksek besindir. Özellikle sarısı; demir, A vitamini ve B grubu vitaminlerden zengindir. Yağlar, en çok enerji sağlayan besin ögeleridir. Mideyi yavaş terk ederek doygunluk hissi sağlar. Ayrıca A, D, E ve K vitaminlerinin emilimi ve bazı hormonların yapımı için gereklidir. Özellikle omega-3 yağ asitleri sağlığımız için önemlidir. Haftada en az iki kez balık tüketilmelidir. Omega-3; görme, bilişsel fonksiyonlar, kemik ve eklem sağlığı, bağışıklık sistemi ve kan lipitleri üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Ancak fazla yağ tüketimi, şişmanlık, kalp-damar hastalıkları ve bazı kanser türleri ile ilişkilidir. Karbonhidratlar, vücudun başlıca enerji kaynağıdır. Günlük enerjinin %45-60’ı karbonhidratlardan sağlanmalıdır. Tahıllar ve tahıl ürünleri (ekmek, makarna, bulgur vb.) karbonhidrat açısından zengindir. Posa, bir karbonhidrat türüdür ve sağlık için çok değerlidir. Posanın faydaları; kolesterolü düşürür, kan şekerini dengeler, kabızlığı önler, bağırsak faaliyetlerini düzenler, diyabet, bazı kanserler ve kalp-damar hastalıkları riskini azaltır. Posa açısından zengin besinler; kuru baklagiller, tam tahıllar, sebzeler ve meyvelerdir. Vitaminler; antioksidan özellik taşır, sağlığın korunması ve bağışıklık sisteminin güçlenmesi için gereklidir. Çoğu vücudumuz tarafından üretilemez. Bu nedenle besinlerle alınmaları gerekir. Mineraller ise, kemik ve dişlerin yapısında, sıvı-elektrolit dengesinde, kas ve sinir fonksiyonlarında önemli rol oynar. Önemli mineraller arasında kalsiyum, fosfor, sodyum, potasyum, klor, magnezyum, demir, iyot ve çinko bulunur.” dedi.

Konuşmasının devamında sağlıklı beslenme önerilerinde bulunan Prof. Dr. Fatma Nişancı Kılınç, “Sağlıklı yemek tabağı modeline uyun. Besinlerinizi çeşitlendirin, öğün düzeninize dikkat edin, kahvaltıyı atlamayın. Kahvaltıyı atlamak, kilo kontrolünü zorlaştırabilir. Enerji dengesi; alınan enerji, harcanan enerjiye eşit olmalıdır. Karbonhidratlar enerjinin %45–60’ını sağlamalı; basit şekerlerden kaçınılmalıdır. Posa ve sıvı alımını artırın. Düzenli fiziksel aktivite yapın, çünkü fiziksel aktivite osteoporozu önler, kan basıncını, kolesterolü ve kan şekerini dengeler, kalp-akciğer sağlığını, kas gücünü ve uyku düzenini iyileştirir, ruhsal sağlığı olumlu etkiler, kaygıyı azaltır, çocuklarda büyüme faktörlerini destekler. Sağlıklı beslenme için besinlerin doğru hazırlanması ve güvenli koşullarda saklanması çok önemlidir. Her besin grubundan yeterli ve dengeli tüketim, sağlığımızın temelini oluşturur. Sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktivite, kronik hastalıkların önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca, gıda güvenliği kurallarına dikkat ederek, besinlerimizi besleyici değerini kaybetmeden, kimyasal, fiziksel ve mikrobiyolojik yönden temiz ve bozulmamış şekliyle hem sağlıklı hem de güvenli şekilde tüketmeliyiz.” şeklinde konuştu.

Programın sonunda, Bilim İletişiminden Sorumlu Rektör Danışmanımız Dr. Öğr. Üyesi Nuray Öztürk, etkinliğe katkılarından dolayı Prof. Dr. Fatma Nişancı Kılınç’a fincan takımı hediye etti. Kadın Dayanışma ve Destekleme Dernek Başkanı Müzeyyen Özhavzalı ise, verdiği değerli bilgiler için Prof. Dr. Kılınç’a özel tasarım dekoratif bir şişe takdim etti.